Vì Sao Kỹ Năng Làm Việc Nhóm Càng Ngày Càng Được Ưu Tiên?

Hiện nay, nhiều trường học ưu tiên giáo dục và rèn luyện các kỹ năng mềm cho học sinh, từ đó kỹ năng làm việc nhóm đã trở thành kỹ năng “quốc dân”. Nhiều phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của làm việc nhóm và mong muốn con có cơ hội phát triển kỹ năng này để giúp ích cho tương lai.

Kỹ năng làm việc nhóm

Kỹ năng làm việc nhóm là gì? 

Làm việc nhóm là quá trình mà các cá nhân trong cùng một tập thể hoặc tổ chức – cùng chia sẻ mục tiêu chung – hợp tác và phối hợp với nhau để đạt được mục tiêu đó. Trong quá trình này, các thành viên cần thường xuyên trao đổi, phân công nhiệm vụ, chia sẻ ý tưởng và hỗ trợ lẫn nhau nhằm hoàn thành công việc một cách hiệu quả. Vì vậy, kỹ năng làm việc nhóm được hiểu là khả năng tương tác và cộng tác hiệu quả với người khác, bao gồm các yếu tố như giao tiếp, hợp tác, linh hoạt thích ứng, lãnh đạo, giải quyết mâu thuẫn và các năng lực cần thiết khi hoạt động trong môi trường tập thể.

Kỹ năng làm việc nhóm là gì?

Vậy kỹ năng làm việc nhóm bao gồm nhiều yếu tố cấu thành như: giao tiếp linh hoạt, tư duy hợp tác, lắng nghe và chia sẻ, hỗ trợ, giải quyết vấn đề cùng nhau. Để làm việc nhóm tốt, cá nhân đòi hỏi phải kết hợp nhiều kỹ năng mềm khác nhau để hỗ trợ quá trình làm việc nhóm hiệu quả và trơn tru hơn như: kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng giao tiếp,...

Vì sao trẻ lại cần rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm?

Trong thế kỷ 21 – nơi mà hầu hết mọi ngành nghề đều đề cao khả năng cộng tác – kỹ năng làm việc nhóm không còn là “tùy chọn”, mà là năng lực thiết yếu. Việc rèn luyện kỹ năng này mang lại cho trẻ nhiều lợi ích vượt ngoài lớp học:

Chuẩn bị nền tảng vững chắc cho sự nghiệp sau này

Trong môi trường làm việc hiện đại, làm việc nhóm là một trong những kỹ năng mềm được nhà tuyển dụng đánh giá cao nhất. Dù làm ở bất kỳ lĩnh vực nào – từ kỹ thuật, kinh doanh đến sáng tạo – cá nhân vẫn phải biết phối hợp hiệu quả với đồng nghiệp, khách hàng và đối tác. Rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm từ nhỏ sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh khi trẻ bước vào môi trường học tập quốc tế hoặc thị trường lao động trong tương lai.

Cơ hội phát triển đồng thời nhiều kỹ năng mềm quan trọng

Làm việc nhóm không chỉ giúp trẻ học cách hợp tác mà còn là môi trường lý tưởng để rèn luyện nhiều kỹ năng mềm khác. Trong quá trình phân chia nhiệm vụ, trình bày ý tưởng hay giải quyết mâu thuẫn nhóm, trẻ sẽ dần phát triển khả năng lãnh đạo, quản lý thời gian, tư duy phản biện và giải quyết vấn đề. Đây đều là những kỹ năng thiết yếu giúp trẻ học tốt hơn, giao tiếp hiệu quả hơn và ứng xử linh hoạt trong mọi tình huống – từ trường học đến các hoạt động xã hội và nghề nghiệp sau này.

Phát triển tư duy hợp tác thay vì cạnh tranh không lành mạnh

Khi trẻ thường xuyên tham gia làm việc nhóm, các em sẽ học cách nhìn nhận thành công là kết quả của nỗ lực tập thể, chứ không phải là cuộc đua "hơn thua" cá nhân. Điều này giúp trẻ dần hình thành tư duy hợp tác, chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau, thay vì ganh đua tiêu cực. Trẻ sẽ biết lắng nghe ý kiến người khác, chấp nhận sự khác biệt và hướng tới mục tiêu chung – đây là yếu tố quan trọng để xây dựng môi trường học đường lành mạnh, đồng thời giúp trẻ dễ hòa nhập và làm việc hiệu quả trong các tổ chức sau này.

Làm thế nào để rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm?

Phụ huynh và nhà trường đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển kỹ năng làm việc nhóm. Nhiều trường học đã bắt đầu triển khai các hoạt động giúp trẻ rèn luyện như: chia nhóm làm bài tập về nhà, chia nhóm để thuyết trình, chia nhóm trực nhật,... Tại nhà, phụ huynh cũng nên tạo cho trẻ những hoạt động bổ trợ để giúp trẻ rèn luyện tốt hơn. 

Tham gia các khóa học kỹ năng mềm

Hiện nay, nhiều trung tâm giáo dục và trường học đã tích hợp kỹ năng mềm, đặc biệt là làm việc nhóm, vào các hoạt động học tập và trải nghiệm STEAM, nghệ thuật, khoa học… Đây là cơ hội để trẻ được luyện tập kỹ năng một cách tự nhiên, thông qua tình huống thực tế và sự hướng dẫn chuyên sâu từ người có chuyên môn. 

Snapology và STEAMology là hai trung tâm hàng đầu về STEAM tại Thành phố Hồ Chí Minh, tất cả các hoạt động tại đây được thiết kế nhằm khuyến khích trẻ làm việc nhóm từ việc cùng lên ý tưởng, thảo luận về ý tưởng, thực hiện ý tưởng hay lắp ráp các rô bốt cùng nhau đến trình bày các ý tưởng đó. Tất cả các phân đoạn đều đòi hỏi các em hợp tác cùng nhau. Đây là cơ hội tốt để trẻ có thể phát triển kỹ năng làm việc nhóm.

Khóa học rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm tại Snapology

Khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động nhóm thường xuyên

Phụ huynh nên tạo điều kiện cho trẻ được tham gia các hoạt động nhóm tại nhà như: chơi các trò chơi board game, các trò chơi team building tại nhà, các trò chơi điện tử,...  Các trò chơi này vừa giúp trẻ giải trí, vừa cho trẻ cơ hội để rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm. Tuy nhiên, phụ huynh không nên cho trẻ chơi quá nhiều, mà nên kiểm soát thời gian chơi tầm 1 tiếng. Nếu trẻ quá lạm dụng các trò chơi, không những không phát triển được kỹ năng mà còn khiến trẻ dễ bị phụ thuộc vào các trò chơi.

Tham gia các trò chơi theo nhóm tại nhà

Giao cho trẻ nhiệm vụ nhóm tại nhà

Phụ huynh có thể tạo cơ hội cho con phối hợp với anh chị em, họ hàng hoặc bạn bè để cùng hoàn thành một công việc như: chuẩn bị bữa tiệc nhỏ, làm video gia đình, dọn dẹp nhà cửa... Khi làm việc chung, trẻ sẽ học được cách phân công, xử lý bất đồng và cùng hướng đến kết quả chung.

Giao cho trẻ nhiệm vụ tại nhà